แพทย์เผยส่วนผสมเคนมผง พบสูตรไม่ซ้ำ หวังสร้างทางเลือกผู้เสพ ไม่อยากตายให้หยุด!
อ.พรชัย : "อาจจะบอกไม่ได้ว่าเป็นอะไร เพราะสูตรที่เราตรวจเจอแต่ละชิ้นไม่เหมือนกัน ตอนนี้เราตรวจเจอที่ผสมสารสองชนิดก็มี ผสมสารสามชนิดก็มี บางรายส่งมาถึงเรา เป็นสารเฉพาะตัวแต่ละชนิด เข้าใจว่าผู้เสพนำมาผสมกันเอง"
ที่รพ.มีการตรวจสอบ เอาที่รุนแรงที่สุดมีอะไร?
อ.พรชัย : "โดยทั่วไปก็จะเจอทั้งเคตามีน เฮโรอีน และมียาอี และยากลุ่มพวกยากล่อมประสาท"
พวกโรเซ่หรือโดมิคุมเหรอ?
อ.พรชัย : "โรเซ่เป็นชื่อยี่ห้อคำรวม ถ้าพูดถึงโรเซ่อย่างเดียวไม่ทราบด้วยซ้ำว่ามันคือตัวไหน มันมียาหลายตัว ยานอนหลับก็มี ยากล่อมประสาทก็มี ดังนั้นมันขึ้นอยู่กับว่าเขาเอายาตัวไหนมาผสม ความร้ายตอนนี้คือว่าเราไม่รู้ว่าผู้ผลิตใช้สารตัวไหนมาผสมเป็นตัวนำ สิ่งที่ผู้เสพเห็นคือเป็นลักษณะผงสีขาวธรรมดา ซึ่งแยกไม่ได้ว่ามันคืออะไร มันมีหลายแบบ แบบผสมเสร็จก็มี"
สารที่ผสมในนี้ ตัวไหนที่ผู้เสพจะมีผลมากที่สุด ทำให้เสียชีวิตหรือทุกตัวรวมกันแล้วก่อให้เป็นพิษในร่างกาย?
อ.พรชัย : "ทุกตัวก่อให้เกิดความเป็นพิษต่อร่างกายอยู่แล้ว สารทุกตัวก่อให้เกิดการเสียชีวิตได้ถ้าเสพมากเกินขนาด แต่เคเองก็เป็นสารอันตราย ที่ทางการแพทย์ใช้เพื่อการรักษาเท่านั้น แต่พอถูกนำมาใช้ในการเสพ คนเสพเขาก็ไม่รู้หรอกว่าเสพปริมาณเท่าไหร่เป็นยังไง ดังนั้นเวลาส่งผลต่อร่างกายก็ส่งผลเยอะ ทำให้คนไม่เคยเสพก็ไม่เข้าใจว่าคืออะไร"
ประเด็นคือหลายคนที่เสียชีวิต บางท่านบอกว่ามีลักษณะน้ำลายฟูมปาก ตัวไหนทำให้เขาน้ำลายฟูมปากได้?
อ.พรชัย : "อาการโอเวอร์โดสให้แบบนี้หมด หลังพอเสพเข้าไปแล้วมีผลต่อร่างกาย หัวใจ ส่งผลต่อร่างกายออกมา สิ่งที่เห็นตอนสุดท้ายเป็นแค่การแสดงที่ร่างกายตอบสนองมาว่าร่างกายรับไม่ไหวแล้ว แสดงออกมาเป็นอาการน้ำลายฟูมปากแบบนั้น"
อ.พรชัย : "ตอนนี้ 6 รายที่เสียชีวิต เราตรวจหมดแล้ว และวันนี้จะมีสน.สามเสนส่งมาเพิ่มเติมและกำลังตรวจสอบอยู่"
ผลออกหรือยังว่าสาเหตุการเสียชีวิตมาจากยาพวกนี้?
อ.พรชัย : "ตอนนี้เราพยายามตรวจหาซากที่เหลืออยู่ เช่นซองยาที่เหลืออยู่ เพื่อพิสูจน์ว่ามียาอะไรอยู่ก่อน ส่วนการตรวจศพขั้นตอนการตรวจร่างกายต้องใช้เวลาสักระยะ อันนี้มีหลายหน่วยงานช่วยตรวจ อย่างจุฬาฯ รามาธิบดี เดี๋ยวอาจประสานกันเพื่อรอดูผลว่าอะไรคือสารที่พบในร่างกายก่อน"
ที่มีข่าวว่าบางรายเสพแล้วเอ๋อไป 6 วัน จำอะไรไม่ได้ เป็นคนละคน เสพปุ๊บมองหน้ากันเอามีดไล่แทงกัน?
อ.พรชัย : "อันนี้เป็นผลของยา เคตามีนมีผลต่อสมอง ทำให้เกิดความสับสน บางคนรับปริมาณที่สูงก็เกิดความสับสน มีผลต่อสมองเลย จำอะไรไม่ได้ จำเพื่อนตัวเองไม่ได้ นี่คือสิ่งที่เราพบในคนไข้ที่เสพยากลุ่มนี้"
อ.สรายุทธ์ ตอนนี้คนที่เข้ามาบำบัดเกี่ยวกับเคนมผงกี่คน?
อ.สรายุทธ์ : "ตอนนี้ต้องเรียนว่าสถาบันบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติดแห่งชาติบรมราชชนนี หรือสบยช. หน่วยงานกรมการแพทย์ เป็นสถาบันเฉพาะทางบำบัดรักษาผู้ป่วยที่มีอาการเรื่องยาเสพติด เราก็เปิดดำเนินการมานาน ตอนนี้เราได้รวบรวมคนไข้มาตลอดในช่วงที่ผ่านมา จริงๆ คนไข้ที่ใช้ยาเคเข้ามาบำบัดอยู่แล้วแต่ไม่มาก พอช่วงมีข่าวยาเคนมผง พบว่าตั้งแต่อาทิตย์ก็มีคนไข้มาตรวจร่างกายกับเรา ประมาณ 20 ราย ตอนนี้รับไว้เป็นผู้ป่วยใน ในทั้ง 20 รายก็มีทั้งอาการเบา ไม่มาก หรือบางรายมีข้อบ่งชี้ จะรับไว้นอนที่รพ. ตอนนี้รับเป็นผู้ป่วยในมีอยู่ 10 รายจากเคนมผง ให้คุณหมอถามย้อนประวัติกลับไป ใน 10 ราย หลายรายเขาใช้ยาเคมาก่อนหน้านี้ 2-3 ปี แต่ไม่ได้มีอาการแบบช่วงนี้ ดังนั้นน่าจะมีการเปลี่ยนแปลง หรือส่วนประกอบบางอย่างที่เปลี่ยนไป ทำให้อาการที่เกิดกับเขามีความเปลี่ยนไป"
อ.สรายุทธ์ : "ส่วนใหญ่คนไข้ที่เรารับไว้ ส่วนใหญ่จะมาด้วยเรื่องอาการที่ตอนนี้เยอะและพบบ่อยคืออาการสับสน ไม่รู้ใครเป็นใคร มีอาการหลอนมากว่าคนโน้นคนนี้จะมาทำอะไร มีใครมายืนรอหน้าประตู มีอาการทางจิตค่อนข้างเยอะ บางรายลุกลี้ลุกลน บางรายอยู่นิ่งไม่ได้ มีหนึ่งรายเป็นน้องคนนึงมาจากสายไหม อายุ 15 เขาก็บอกว่าเดิมเขาใช้เคมา 2-3 ปี ญาติก็รู้ว่าใช้ แต่ญาติบอกว่าสองสามทอาทิตย์อาการน้องเปลี่ยนไป มีอาการคลุ้มคลั่ง เอะอะอาละวาดมากขึ้น หลอนมากขึ้น เลยพามาปรึกษา พอซักประวัติก็ลักษณะใกล้เคียงเคนมผง หน่วยงานเราก็ให้ความสำคัญ เราก็ให้เก็บปัสสาวะทั้งหมดและหาสารทั้งหมด ตอนนี้ผลอยู่ระหว่างการตรวจ"
ตอนเขาเข้ามา เข้ามาเองหรือญาติพาเข้ามา?
อ.สรายุทธ์ : "มีมาเองและญาติพามา เพราะญาติเห็นว่าพฤติกรรมบางอย่างเปลี่ยนไป และญาติบางส่วนก็ยอมรับว่าทราบว่าใช้ แต่ไม่คิดว่าจะร้ายแรง จนเห็นว่าร้ายแรงเลยพามา"
กลุ่มอายุเท่าไหร่?
อ.สรายุทธ์ : "ช่วงวัยรุ่น 10 กว่าจนถึง 30 กว่ามีทั้งผู้หญิงผู้ชาย"
บำบัดยากมั้ย?
อ.สรายุทธ์ : "ต้องยอมรับว่ายาเสพติดทุกประเภทวิธีการบำบัดรักษาสามารถหายได้ แล้วหนึ่งในกระบวนการคือคนไข้ต้องสมัครใจและตั้งใจบำบัดรักษา ผลเสียที่เกิดจากยาเสพติดคือผลเสียทางด้านร่างกาย ยาเข้าไปทำลายและกระตุ้นทำให้หัวใจหยุดเต้น ถ้ารุนแรงขนาดนั้นทำให้อวัยวะเสียหายก็มีอันตรายถึงชีวิต แต่ถ้าอวัยวะไม่ได้เสียหายมากมาย สุขภาพโดยรวมดี ก็น่าดูแลได้ ส่วนจิตใจมีผลต่อสมอง บางรายมีอาการทางจิตถาวร"
เป็นบ้าถาวร?
อ.สรายุทธ์ : "ใช่ เป็นบ้า แต่ถาวรมั้ย ขึ้นอยู่กับแต่ละคน และปริมาณยา วิธีเสพ หรือยาต่างๆ ที่เขาใช้"
เท่าที่เห็นมา ทั้งเฮโรอีน ทั้งเค ตัวไหนเข้ามาแล้วดูอาการหนัก เคนมผงหนักกว่าตัวอื่นมั้ย?
อ.สรายุทธ์ : "ในคนไข้ที่เคยเห็นยาบ้าที่ใช้เยอะๆ ก็มีอาการหนักแบบนี้ มีอาการทางจิตเวชแบบนี้ จะบอกว่าตัวไหนแรงกว่าตัวไหนคงบอกไม่ได้ ต้องบอกว่าทุกตัวแรงมากหมด ยกตัวอย่างสมมติมีเพื่อน เพื่อนบอกไปใช้เคนมผงมาสักครึ่งจี เขาบอกใช้แล้วไม่มีอะไรเลย สนุก เคลิบเคลิ้ม แต่อีกคนมาใช้แค่ครึ่งจีอาจถึงแก่ชีวิตก็ได้ ต้องเรียนว่าสภาพคนไม่เหมือนกัน ความไวต่อสิ่งต่างๆ ไม่เหมือนกัน เหนืออื่นใดคือเราไม่รู้เลยว่าตัวเคนมผงที่เอามาให้ใช้ประกอบด้วยอะไร ไม่รู้ว่าเกิดจากกลไกที่น้อยลง หรืออาจเกิดจากพ่อค้าต้องการสร้างทางเลือกให้ผู้เสพ เป็นการตลาดอย่างหนึ่ง เหมือนเราทำอาหารให้รสชาติหลากหลาย อันนี้ก็เหมือนทำให้ฤทธิ์จากเดิมที่หลอนอย่างเดียว เคลิบเคลิ้มอย่างเดียว ยาเคคือหลอนประสาท บิดเบือนความรู้สึกคน บางคนเขาใช้แล้วบอกว่าหลุดไปอยู่ในโลกความฝัน เคลิบเคลิ้มจะลืมทุกข์หมด บางคนเปรียบเทียบเหมือนวิญญาณออกจากร่างไปมีความสุข นี่คือฤทธิ์ยาเค แต่ขณะที่ฤทธิ์ยาเสพติดตัวอื่นจะมีฤทธิ์อื่น อย่างยาบ้า ทำให้ครึกครื้นสนุกสนาน หรือบางรายกระตุ้นอารมณ์ทางเพศ ยาพวกนี้เขาอาจผสมเอง แต่เราไม่มีทางรู้ว่าเขาผสมมากน้อยแค่ไหน ผมได้ศึกษาข้อมูลย้อนหลังพบว่าจากแหล่งต่างๆ ที่มาตรวจก็ไม่เหมือนกัน บางที่ตรวจเจอยาเคผสมยานอนหลับหรือโรเซ่ บางที่ตรวจเจอยาเคผสมเฮโรอีน อันนี้เราถามจากหน่วยงานสถาบันินิติเวช รพ.ตำรวจ หรือหน่วยงานพิษวิทยา รพ.รามาก็ดี เรามีการุคยแลกเปลี่ยนข้อมูลกัน"
วิชัย : "ตอนนี้ทางเจ้าหน้าที่ตร.ส่งสถาบันตรวจพิสูจน์ สำนักงาน ป.ป.ส. มีอยู่ 6 เคส ที่ตรวจไปแล้วคือสน.สายไหม เขาส่งมา 6 ตัวอย่างก็พบว่าเป็นส่วนผสมเคตามีน ไดแอซิแพม หรือยาแวเลียม ยากล่อมประสาท มีสองตัวผสมกันใน 6 ตัวอย่าง แต่ที่น่าแปลกคือที่สน.มักกะสัน ตรวจอยู่ 3 คดี พบว่าเป็นตัวยาไดแอซิแพมทั้งหมด ไม่มีเคตามีน ไม่ได้ผสมอะไร ไดแอซิแพมล้วนๆ"
เหมือนกินแวเลียมแล้วตายเหรอ?
วิชัย : "ไม่ตาย แต่หลังจากทางผบ.ตร.สั่งให้กวาดล้างผู้จำหน่าย ในเขตมักกะสันที่จับของกลางที่จับจากผู้ต้องหา พบเป็นไดแอซิแพม แวเลียมทั้งหมด ที่แปลกคือตอนนี้พบว่าไม่น่าเป็นแวเลียมที่พบตามร้านขายยา เป็นแวเลียมที่เป็นวัตถุดิบเลย พบปริมาณเปอร์เซ็นต์แวเลียมสูงมากกว่าที่บรรจุใน 1 เม็ด"
มันต่างกันยังไง?
อ.พรชัย : "มันเป็นสารตั้งต้น ถ้าเป็นเม็ดจะบอกว่าเป็น 5 มิลลิกรัมหรือ 10 มิลลิกรัม เราจะรู้ปริมาณว่าทานมากน้อยเพียงใด แต่พอเป็นผงเพียวๆ เราจะไม่ทราบปริมาณเลย เป็นหัวเชื้อมันเลย นำไปสู่การสืบสวนขยายผลต่อ ว่าสิ่งที่เป็นผงไม่น่าจะมาจากเม็ดบด น่าจะมาจากวัตถุดิบ ที่อ.พรชัยว่าเป็นสารตั้งต้นที่เข้ามาในปริมาณสูงมาก"
สถิติป.ป.ส.ที่จับได้มีอะไรสูงบ้าง?
วิชัย : "จากสถิติเคนมผงที่ตรวจของกลาง เป็นยาเค ปี 2561 นำมาส่งในแล็บ 651 คดี ในนี้เป็นเคตามีนผสมกับยาเสพติดชนิดอื่นอยู่ 14 คดี แต่ตัวผสมจริงๆ คือเคตามีนไปผสมกับไอซ์ ผสมกับโคเคน ผสมกับยาอี ผสมกับพารา คาเฟอีน 44 คดีที่ผ่านมา"
การนำยาเคไปผสมกับตัวโน้นตัวนี้ตัวนั้น ทำให้เกิดอีกแบบเหรอ?
อ.พรชัย : "เราไม่ทราบวัตถุประสงค์ในการผสม ดังนั้นเวลาคนซื้อไปก็คิดว่าเสพในปริมาณเท่าเดิม เวลาเสพไปจะเกิดผลต่อร่างกาย วิธีการเลือกสารมาผสม ก็จะมีส่วนผสมที่ส่งผลต่อร่างกายบางประการ อย่างเช่นคาเฟอีนกระตุ้นหัวใจ บางคนเสพเยอะๆ ตื่นตัวมากขึ้น ดังนั้นสูตรต่างๆ เหล่านี้ไม่นิ่ง ไม่เหมือนยาสูตรที่เราใช้ในการรักษา แต่เป็นการผสมเพื่อความบันเทิง ดังนั้นเราจึงบอกไม่ได้ และไม่อยากให้ไปยุ่งเลยเพราะมันส่งผลต่อร่างกายอย่างไรก็ไม่รู้"
อ.พรชัย : "น่าจะไม่ใช่ มันมีสารที่เป็น Bath Salt เป็นสารเสพติดชนิดนึง ลักษณะคล้ายเกลืออาบน้ำ เป็นสารเสพติด"
อ.สรายุทธ์ : "ในต่างประเทศเรียกยาซอมบี้ กินแล้วเพ้อคลั่ง ทำอะไรไม่รู้ตัว แต่เมื่อวานได้ดูในรายการ ที่มีอาจารย์พูดเรื่องเกลือ เขาสื่อสารว่าจากประสบการณ์ที่เคยเจอ เรื่องยาที่เป็นรูปแบบอนุมูลเกลือบางอย่าง ที่ใช้ในการระงับความรู้สึก ทำให้หัวใจหยุดเต้น แต่ถ้าถามผม ผมไม่แน่ใจเพราะคำว่าเกลืออาจสั้นไปนิดนึง"
อ.พรชัยคิดว่าน่าจะเป็น Bath Salt เป็นสารเสพติดเหมือนกัน?
อ.สรายุทธ์ : "เป็นสารเสพติดที่ใช้ในอุตสาหกรรม มีฤทธิ์ต่อจิตประสาท คนต่างประเทศเอาไปใช้เพื่อความมึนเมา คนขายก็เห็นว่ามีฤทธิ์แรง ก็เอาไปขาย ก็จะใช้สำหรับอุตสาหกรรมทำพวกเหมืองทอง"
สมมติเขาเสียชีวิตกัน จะมีข้อบ่งชี้อะไรออกมาให้เห็นก่อน ว่าอันนี้โอเวอร์โดส ต้องช่วยให้ทันท่วงที สมมติกรณีมีคนไปเล่นยาพวกนี้แล้วบังเอิญโอเวอร์โดสขึ้นมา จะช่วยยังไงในขั้นต้น?
อ.พรชัย : "เขาจะเกิดอาการซึมลึก เริ่มไม่รู้ตัว หายใจช้าลง อาการจะเห็นค่อนข้างชีด ซึม ช่วยตัวเองไม่ได้ ถ้าเจอแบบนี้ส่งรพ.ก่อน นั่งอยู่แล้วไม่รู้สึกตัว หรือหมดสติไป หลายคนเชื่อว่ายาทำให้หลับ แต่ถ้าเขาซึมลงและหายใจช้าลงรีบส่งเลย เพราะยังมีโอกาสช่วยให้มีชีวิตรอดได้ แต่ถ้าส่งช้าจะเสียชีวิตสูง ส่วนน้ำลายฟูมปากอันนั้นจะไปแล้ว"
อ.พรชัย : "ไม่ค่อยมีหนาวสั่น"
อ.สรายุทธ์ : "การรู้สึกตัวลดลงแย่ลงจากที่คุยก็เงียบลง และเริ่มซึมลึกมาก เหมือนไม่รู้สึกตัว เขย่าก็ไม่ตื่น ระบบหายใจเริ่มถูกกดมากๆ แล้วเสียไป"
ญาติเห็นเป็นแบบนี้ ขั้นแรกต้องทำยังไง?
อ.พรชัย : "อยากให้ช่วยให้ทางเดินหายใจเปิด ให้ทางเดินหายใจโล่ง แล้วรีบส่งซะ เพราะการรักษามีขั้นตอนของมัน"
อ.สรายุทธ์ : "หรือมีพฤติกรรมบางอย่างที่ผิดปกติมากๆ เช่นเอะอะโวยวาย อาละวาดมากๆ พฤติกรรมก้าวร้าวมากๆ หรือพฤติกรรมที่ไม่เคยเห็น เรากลัวว่าจะทำให้อวัยวะต่างๆ ทำงานน้อย แต่ถ้าทำงานเยอะอย่างหัวใจเต้นแรงแล้วเอะอะโวยวายก็มีเหมือนกัน ทำให้เสียชีวิต"
จะตามจับยังไง เหมือนแต่ละคนผสมใช้กันเอง แล้วมีแหล่งที่มาที่ไปในการขายมั้ย เพราะเหมือนผสมกันเอง มาคนละทิศละทาง เป็นปัญหาในการจับกุมมั้ย?
วิชัย : "ตอนนี้จากการสืบสวนจนนำมาซึ่งการจับได้ 6 คดี ยังเป็นผู้ค้ารายย่อง ต่อไปต้องขยายผลในการสืบสวน ไปหาตัวที่ใหญ่ขึ้น ในส่วนป.ป.ส. ก็ได้ร่วมกับเจ้าหน้าที่ตร. ดำเนินการสืบสวนอยู่ แต่อย่างไรก็ตาม เพื่อไม่ให้เกิดความสับสน ที่ผสมหลายๆ ตัว แต่จากตัวอย่างที่ตรวจยึด ยังพบเคตามีนผสมกับแวเลียมเท่านั้น ตัวอื่นยังไม่พบ ในคดีที่เกิดขึ้นทั้งหมด"
อยากฝากอะไรบ้าง?
วิชัย : "อยากฝากพี่น้องประชาชนช่วยดูบุตรหลาน หากท่านพบเบาะแสเรื่องยาเสพติดขอให้มาแจ้งที่สายด่วนต่างๆ"
อ.สรายุทธ์ : "อยากประชาสัมพันธ์ว่าจริงๆ แล้วปัญหายาเสพติดไม่ได้ไกลตัว เป็นปัญหาใกล้ตัวมาก ถ้าท่านมีปัญหาสามารถปรึกษาสายด่วนยาเสพติดได้ และทางภูมิภาคเองก็สามารถเข้ารับการบำบัดรักษาได้ ให้คำแนะนำเบื้องต้นได้"
อ.พรชัย : "ไม่อยากให้ใครไปลอง ทางนิติเวชเราได้ตรวจเคสเสียชีวิตหลายคดี เราพบว่ามีการใช้สาร ซึ่งเชื่อว่าคนใช้ไม่เข้าใจ ถ้าเป็นไปได้อย่าใช้เลย เพราะเอาชีวิตเข้าไปเสี่ยงมหาศาลและทำให้เสียชีวิตได้ง่าย"