ถอดบทเรียนเด็ก14กราดยิงดับ2เจ็บ5 จิตแพทย์ฟันธงไม่ได้เพราะติดเกม

พล.ต.ท.เรวัช : ช่ำชอง ยิงได้ต่อเนื่องขนาดนี้ แต่ถือว่ายังไม่ชำนาญเป็นเซียนเท่าไหร่ เขาขยับมือยังกระจอกอยู่ แต่ยิงใช้ได้แล้ว

พล.ต.ต. วิชัย : ถือว่ายิงปืนแม่นมาก มีการฝึกพอสมควร

มองว่าสนามยิงปืนมีปัญหาแล้ว?

พล.ต.ท.เรวัช : ถ้าผมเป็นเจ้าหน้าที่ตร.จะถามเด็กว่าไปซื้อมาจากสนามไหน แล้วจะไปดำเนินคดีกับสนามนี้เลย ใครขายก็แจ้งข้อกล่าวหา เสนอกระทรวงมหาดไทยปิดสนามนี้เลย พอโดนปิดไปหนึ่งสนามทุกสนามทั่วประเทศจะตื่นตัวหมด ตอนยิงเขาอาจมีผู้ปกครองไปด้วยก็ได้ บางทีเขาก็อาจส่งเสริมเรื่องการยิงปืนเพราะต่อไปถ้าเด็กมีทักษะอาจพัฒนาเป็นทีมชาติได้ ก็เป็นเรื่องปกติอยู่แล้วเด็กเข้าไปยิง แต่ต้องมีผู้ปกครองควบคุม ถ้าเด็กไปคนเดียวสนามไล่อยู่แล้ว เพราะคนยิงได้ต้องเป็นสมาชิกก่อน ไม่ใช่เด็กเดินเข้าไปเฉยๆ แต่มันมีเจ้าหน้าที่สนามคุมกระสุนเป็นหมื่นๆ นัด ปกติขายนัดละ 12 บาท ไอ้เด็กนี่อาจให้ 20 บาท ก็แอบขาย อันนี้คือปัญหา กระสุนลอดมาได้ยังไง หรือร้านไหนขายร้านนั้นเจ๊งเลยนะ ปกติซื้อลูกโดด 12 นัด นายทะเบียนจะออกใบอนุญาต ให้ซื้อได้แค่ 12 นัด ซึ่งร้านค้าเขาจะโดนปิดนะ เขากลัวแบบนี้มาก

นี่คือการป้องปราม เจ้าหน้าที่ของรัฐต้องเด็ดขาด?

พล.ต.ต.วิชัย : ต้องมีคนไปควบคุมดูแล กระสุนปืนรั่วไหลนอกจากพี่เรวัชพูด บางคนไปเช่าซื้อยิง แล้วแอบเอาออกมา มันก็อาจเป็นมูลเหตุทำให้กระสุนปืนรั่วไหล มันต้องควบคุม ถ้าซื้อสองโหลต้องยิงให้หมดสองโหล และห้ามขาย

พล.ต.ท.เรวัช : ในภาพข่าวมันมีกล่องมาด้วย มันซื้อหลายกล่อง

พล.ต.ต.วิชัย : เวลายิงผู้คุมไม่รู้ไม่ตรวจสอบ มันยิงไปสองกล่อง อีกกล่องก็ยัดใส่กระเป๋ากลับมา เด็กมีเรื่องกันตามท้องถนนเพราะกระสุนปืนมาแบบนี้เหมือนกัน

พล.ต.ท.เรวัช : ร้านค้าไม่กล้าขายนะ จะหลุดไปจากสนามยิงปืน

พล.ต.ต.วิชัย : เดี๋ยวนี้มีการสอนในโซเชียลผลิตอาวุธปืน ซึ่งมันอันตราย ถ้าอย่างพี่เรวัชบอกไม่ให้เข้าซะอย่าง การสอนก็ไม่มีประโยชน์ แต่นี่มันดูจากโซเชียลได้เลย

นพ.วรตม์ : รอบนี้กังวลใจมาก เหตุมีการเปลี่ยนแปลงไปจากครั้งก่อน ครั้งนี้ก็เป็นเหตุการณ์ที่รุนแรงขึ้นเรื่อยๆ เนื่องจากผู้ก่อเหตุเป็นเยาวชน สิบปีก่อนหน้านี้เราแทบไม่ได้ยินเหตุกราดยิงเลย พอ 63 เกิดเหตุที่โคราช เว้นไปหนึ่งปี ปี 65 เกิดที่หนองบัวลำภู แล้วปี 66 มาเกิดที่พารากอน ยังไม่รวมเหตุยิบย่อยอีกหลายครั้ง กลายเป็นว่าสามสี่ปีนี้เรามีเหตุเกือบทุกปี ต้องมามองว่าอะไรเปลี่ยนแปลงไป ทำให้เกิดเหตุการณ์นี้ในสังคมไทย

มุมพี่แต้มกับพี่เรวัช เรื่องการป้องกัน ระวังภัย ในห้าง หรือที่อื่นๆ ก็ตามแต่ ยังไง?

พล.ต.ต.วิชัย : ระบบการเตือนภัยของเราล้าหลัง ต่างประเทศเขาสอนคนให้ใช้โทรศัพท์ สมมติยืนอยู่บริเวณรถไฟฟ้าใต้ดิน เขากดเลข 1 ก็รู้เลยว่าเกิดเหตุตรงไหน พอกดเลข 2 เป็นเหตุอะไร ตร.ที่อยู่ใกล้จะไปทันที ระบบการแจ้งเตือนภาครัฐต้องมาดูแลและประสานทุกหน่วยงาน ต้องเตือนประชาชนเลย ทุกคนมีโทรศัพท์หมด นักท่องเที่ยวก็เข้าระบบนี้ได้ แปลเป็นภาษาให้ด้วย ต่างประเทศมีถึงขนาดนั้น อีกอย่างเข้าห้าง ทุกห้างควรตรวจสอบเรื่องอาวุธ เราไปต่างประเทศ จะเข้าลานจอดรถ เขาจะมีตรวจระเบิดเลย ถ้าไม่มีเขาก็มีรปภ.ใครถือเป้ ถืออะไรมา เขาขอเปิดดูเลย นี่คือระบบป้องปราม เวลามีเหตุใช้ได้จริงด้วย เวลาเกิดเหตุแบบนี้คนมาดูแลต้องเป็นราชการ อย่างกล้องวงจรปิด เอามาอยู่ตรงทางเข้า คนร้ายพอเห็นกล้องก็ไม่ทำแล้ว ความปลอดภัยก็จะดีขึ้น

พี่เรวัชมองยังไง?

พล.ต.ท.เรวัช : ที่ทำได้ทันทีและต้องทำทุกห้าง ผมคิดว่าทุกห้างตกใจ แต่พอวางระบบอะไรมาก ท่านก็ไม่มีเงินทำ เอาทำได้ทันที ให้ไปซื้อเครื่องสแกนวัตถุ เครื่องละพันกว่าบาท ให้รปภ. ประตูทางเข้าก่อน ไม่ต้องไปซื้อเครื่องตั้งหลายแสนนะ เครื่องใหญ่เดินผ่านมีเข็มขัดก็ดัง ถ้าตรวจด้วยมือผมไม่กล้าเข้าเลยนะ ไปห้างมาบุญครอง รปภ.ตรวจ ผมก็เดินเลย ผมไม่กล้าเข้า เดี๋ยวค้นแล้วเจออายเขา แต่ถ้าห้างมีเครื่องตั้ง มันจะดังทุกคน มันจะตั้งหน่วงดังมากดังน้อย ผมก็เดินผ่านได้ ทุกห้างทำเถอะ ลงทุนไม่เกิน 4 พันบาทต่อเครื่อง ให้รปภ.ทำท่าตรวจ มีรปภ.ผู้หญิงคน ชายคน คนร้ายก็จะไม่กล้าพกอาวุธมีด อาวุธปืนในห้างท่าน เป็นการป้องปราม ท่านสามารถทำได้ทันทีง่ายๆ สมมติห้างที่เกิดเหตุ ทำไมไม่บอกว่าเกิดเหตุชั้นข้างล่าง คนร้ายแต่งกายอย่างนี้ มีเหตุอย่างนี้ พอไม่บอกอะไร ได้ยินเสียงปืนก็วิ่งมั่วกันหมดเลย ดีไม่เหยียบกันตาย นี่ถือว่าระบบเตือนภัยไม่ดี ห้างต้องบอกเลยว่าขณะนี้เกิดเหตุคนร้ายใช้อาวุธปืนยิงอยู่ชั้นจี ชั้นบี คนร้ายแต่งกายอย่างไร เขาจะได้รู้ว่าควรหลบยังไง ต่างคนต่างได้ยินเสียงปืนแล้ววิ่งมั่วเลย

พล.ต.ต.วิชัย : นี่คือต้องมีการซ้อมเผชิญเหตุการณ์แบบนี้ ทุกห้างจะได้มีความรู้ แม้แต่เวลามีเหตุ ต่างประเทศยังมีคนนำเลยนะ คนนำในการหนี เจ้าหน้าที่ที่นั่นสอนหมดเลย ร้านไหนต้องนำคนหนีไปตรงไหน

ปัจจุบันโลกโซเชียล ค่อนข้างนิยม คือการถ่ายภาพว่าอยู่ตรงนี้ อยากบอกอะไรคนดู?

พล.ต.ท.เรวัช : จะไปถ่ายทำไม ท่านวิ่งพล่านไปหนีลูกปืนไม่พ้นหรอก ท่านทรุดตัวนั่งหาที่กำบัง แล้วอย่าไปถ่าย บอกอยู่จุดนั้นๆ เกิดคนร้ายรายนี้ดีที่มาคนเดียว ถ้ามีหลายคนมันรู้เลยว่าท่านอยู่จุดไหน พอเข้าไปมันส่งข่าวกันได้ มันเป็นอันตรายกับท่าน ถ้าแอบถ่ายคนร้ายยังมีประโยชน์กว่า เตือนคนอื่นทำได้ แต่อย่าไปบอกว่าเรวัชกับแต้มอยู่ชั้นไหน คนมากระทืบเรามันมาถูกเลย อันนี้อันตราย

พล.ต.ต.วิชัย : ห้างมีกล้องอยู่แล้ว ห้างประกาศเองได้ เวลามีเหตุหลักเลย ต้องหนีออกมาให้ไวที่สุด เราจะได้ปลอดภัยที่สุด สองเราต้องทำให้คนร้ายไม่เห็นเรามากที่สุด ต้องหาที่หลบซ่อนให้เงียบที่สุด เราต้องสอนไง

พล.ต.ท.เรวัช : หนึ่งต้องปิดเสียงโทรศัพท์ก่อนเลย สองหัวหน้ารปภ.ที่ดูวิดีโอคอลโทรลทั้งห้าง เขารู้อยู่แล้วใครอยู่ชั้นไหน ต้องประกาศ แต่เขาคงไม่กล้าประกาศ กลัวคนแตกตื่นตกใจ มันรู้อยู่แล้ว เหตุแบบนี้มันร้ายแรง เกิดเหตุตรงไหน ต้องบอกให้คนหลีกเลี่ยงอย่าไป ไม่งั้นเดี๋ยวหนีไปเข้าทาง ห้างต้องบอก

พล.ต.ต.วิชัย : ต้องทำให้คนปลอดภัยมากที่สุด หลักการคือหนึ่งให้คนออกจากที่เกิดเหตุให้ไวที่สุด สองต้องหาที่หลบซ่อนให้เงียบที่สุด สามถ้ามีโอกาสให้แจ้งเจ้าหน้าที่รัฐหรือตร. หรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องมาช่วยเหลือ สำหรับคนอยู่ในเหตุการณ์

คนบอกว่าเอาคนขี้โม้มาอีกแล้ว?

พล.ต.ท.เรวัช : (ร้องเพลง) อย่าเสื-ก เพลงนี้คือเพลงไอ้สันขวาน

พล.ต.ต.วิชัย : ไม่รู้คนนี้เป็นคนเดียวกับที่เสนอตัวเป็นที่ปรึกษานายกฯ หรือเปล่า ถ้าเสนอเป็นที่ปรึกษานายกฯ วันนั้นนายกฯ ติดคุกวันแรกแล้ว

พล.ต.ท.เรวัช : ถ้าคิดจะรบต้องทำศัตรูให้โดดเดี่ยว อย่าทำมิตรให้เป็นศัตรู

พล.ต.ต.วิชัย : ที่เรามาพูดเพราะเรามีประสบการณ์ ผมไปดูงานที่อเมริกาเลยนะ ระบบดูแลความปลอดภัยกับเมืองเลยนะ เขาสอนเรื่องพวกนี้หมด เราถึงได้เอามาพูดเพื่อให้ประชาชนป้องกันและดูแลตัวเอง เป็นประโยชน์กับประชาชน

ผมคิดว่าควรบอกในข่าวไปเลยว่าอย่าไปที่ห้างพารากอน เพราะเหตุมันเกิด แล้วให้บอกเหตุด้วย คนเดินทางไปเขาจะได้รู้ตัว เพราะแถวนั้นห้างเยอะ นี่ผมคิดเองนะ ไม่รู้ถูกหรือเปล่า?

พล.ต.ท.เรวัช : ถูกแล้ว คนอื่นจะได้ระมัดระวัง

สิ่งหนึ่งซึ่งเกิดหลังจากเด็กถูกควบคุมตัว เด็กมีอาการเหมือนคนหลอน เหมือนคนมีสองวิญญาณ บอกว่าเขาอยู่ตรงนั้น เห็นมั้ยมากันเต็มเลย อาจารย์วรตม์เคยบอกว่าถ้ามีอาการแบบนี้ อันดับแรกให้คำนึงไว้ก่อนเลยว่าเขาอาจมีเรื่องภาวะทางจิตใจได้?

นพ.วรตม์ : ภาพที่เห็น ผมเชื่อว่าทุกคนเห็นจากโซเชียลมีเดีย แต่ภาพนี้สั้นมากๆ ไม่ถึง 5 วินาทีด้วยซ้ำ มันบอกได้ยากมากๆ แต่สิ่งหนึ่งที่เราเห็นเลยคือความกลัว กลัวอะไรสักอย่างที่อยู่ตรงนั้น แต่ถ้าพูดถึงปัญหาด้านสุขภาพจิต ความกลัวมีมากมาย คนไม่มีปัญหาสุขภาพจิตเลย แต่ถูกจับกุมตอนนั้นก็อาจมีความกลัวเกิดขึ้นได้ มีการกระทำจิตใจหลังเกิดเหตุก็เป็นไปได้ หรืออาจเกิดก่อนหน้านั้นก็เป็นไปได้ มีความเป็นไปได้หลายอย่างมาก เราไม่สามารถวิเคราะห์ได้ เวลาคุยกับคนไข้ ใช้เวลา 50 นาที บางทียังไม่รู้เลยว่าป่วยเป็นอะไร คุย 5 ครั้งก็ยังไม่รู้เลยว่าเป็นอะไร ซึ่งมันก็บอกได้ยากมาก

นพ.วรตม์ : บุคลากรทางการแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อเข้าไปร่วมประเมิน ผมก็อยากบอกว่าไม่สามารถใช้เวลาหนึ่งชม.ประเมินแล้วรู้ว่าเขาป่วยหรือไม่ป่วย ป่วยแล้วเป็นอะไร เพราะต้องใช้ข้อมูลแวดล้อมต่างๆ ข้อมูลจากผู้ปกครอง เพื่อน โรงเรียนมาประกอบกัน เพื่อให้เข้าใจปัญหาถึงต้นตอจริงๆ ว่าเป็นอะไร

พล.ต.ต.วิชัย : กฎหมายที่เขียนไว้ เขียนโดยไม่ให้ศาลใช้ดุลยพินิจเลย เขียนเลยว่าถ้าแบบนี้ไม่ให้รับโทษเลย คุณก็ไม่ต้องไปพูดถึงพฤติกรรม ตรงนี้เป็นอันตราย อย่างต่างประเทศเขาออกกฎหมายเขาต้องให้ดูพฤติกรรมด้วย มาตรา 74 ถ้าเด็กอายุเท่านี้ กระทำความผิดไม่ต้องรับโทษ มันกลายเป็นไม่ให้ศาลใช้ดุลยพินิจเลย สมัยก่อนถ้าเด็กทำผิด ถ้ามีโทษสูงต้องไปขึ้นศาลผู้ใหญ่ หลังจากนั้นมีการรณรงค์จากแม่พระ พ่อพระ มันเลยแก้ ตั้งแต่แก้สมัยนั้นมา คดีเด็กและเยาวชนมากที่สุด ผมเคยจับวัยรุ่น 4 คนข่มขืนเด็ก 50 คน มันสองคนขี่มอเตอร์ไซค์ไปเจอผู้หญิงตอนกลางคืนก็จับไปข่มขืน กว่าผมจะจับได้ลำบากมาก เชื่อมั้ยจับไปอีกวันนึงเพราะกฎหมายแบบนี้ พรุ่งนี้ปล่อยเลย รู้มั้ยเด็กที่ถูกข่มขืน ความรู้สึกเขาเป็นยังไง พ่อแม่เขาซึมเศร้าขนาดไหน ลูกเขาถูกข่มขืน ก็ฝากพี่แก้วด้วย

ทนายแก้ว : ที่พี่แต้มพูดถูกบางส่วน แต่ปัจจุบันศาลเองกำหนดมาตรการในการลงโทษเด็กเหมือนกัน ส่งไปยังสถานพินิจ ว่ากล่ายตักเตือน ภาคทัณฑ์ ไม่ใช่ปล่อยปละละเลยซะทีเดียว ดังนั้นเบื้องต้นควรให้ความรู้ก่อนอะไรคือเด็ก อะไรคือเยาวชน ถ้าต่ำกว่า 15 ถือว่าเด็ก 15-18 เรียกว่าเยาวชน กรณีเรียกว่าการกระทำของเด็กครับ

แต่ก็มองว่าไม่มีใครสามารถขโมยชีวิตใครได้ เขาต้องรับผิดชอบกับสิ่งที่เขาก่อ หลายคนมองข้ามว่าไปเอากระสุนมาจากที่ไหน พี่เรวัชมองว่าน่าจะหลุดมาจากสนาม?

พล.ต.ท.เรวัช : ใช่ครับ หลุดจากสนามยิงปืน ผมเคยเรียนคราวก่อนแล้ว ผมส่งเสริมให้มีอาวุธปืนที่ถูกต้องตามกฎหมาย เพราะกว่านายทะเบียนจะอนุญาตให้มีได้ ต้องตรวจขั้นตอนเยอะแยะ เดี๋ยวนี้เพิ่มให้หมอสุขภาพจิตตรวจก่อน ถ้าไม่ผ่านก็ไม่ได้ ถ้าเกิดเวลามีศึกสงครามเราไม่รู้หรอกเราจะไปรบกับใคร เราจะได้ออกมาช่วยบ้านเมืองได้ แต่ทางราชการจะช่วยคุมเรื่องอาวุธปืนได้ยังไง ก็ไม่ยาก ถ้าตร.อยู่บ้านเวลาเกิดเหตุ ไปช่วยปกป้องคุณไม่ได้นอกจากพลิกศพ คุณอยู่ในไร่สวน เขาไม่รู้จะช่วยตัวเองได้ยังไง เขาก็จะได้ป้องกันตัวได้ อนุญาตปืน 1 กระบอก กระสุน 12 นัด กระสุนจะแพงมาก จะไปขอซื้อก็ต้องซื้อจากนายอำเภอ การจำหน่ายกระสุนต้องยาก ต้องยื่นเป็นครั้งๆ ยิงไปแล้วหมดไปแล้ว นายอำเภอต้องอนุญาตให้ครั้งละ 12 นัด แต่ตอนหลังมาตั้งสนามยิงปืนเพื่อให้ฝึกซ้อมมีความชำนาญสำหรับนักกีฬา ก็สามารถสั่งกระสุนได้ ถามว่าสั่งได้ผมก็เห็นด้วย แต่ทนายแก้วมายิง 50 นัด ต้องมีครูประจำช่อง ต้องยิงให้ครบ 50 นัดนะ เอาออกไปไม่ได้นะ แต่ตอนนี้มีการลักลอบขายกันไง สนามขายนัดละ 12 บาท ไอ้นี่ให้ 20 บาท มีส่วนต่าง เราสามารถป้องกันได้ เชือดคอไก่ให้ลิงดูสักหนึ่งสนาม เอาเคสนี้เลย ถามว่าซื้อจากสนามไหน แล้วดำเนินคดีสนามนั้นเลย ปิดก็ปิด แต่ต้องดำเนินคดีคนขายด้วย

ที่บ้านเขามีกระสุนอะไร?

พล.ต.ท.เรวัช : กระสุน 9 มม. โรงงาน ดูเลขล็อตที่กล่องแล้วถามไปที่โรงงานเลย ว่าคุณจำหน่ายไปที่ไหนมันจะมีเลขล็อตอยู่ข้างๆ ถามว่าจำหน่ายไปสนามไหน เขาก็จะรู้เลย เพราะเด็กคนนี้เออเร่อ ตาลอยเลย ไม่รู้เรื่องเลยว่าฆ่าคนหรือยิงคน ลองสอบถามไปที่เลขล็อตที่อยู่ข้างๆ ถามว่าไปสนามไหน แล้วพาเด็กไปชี้

ที่เจาะรูเล็กๆ ที่กระสุน?

พล.ต.ท.เรวัช : อาจเก็บไว้ศึกษา เวลาตร.ไปตรวจค้นมีกระสุนไว้ครอบครองโดยไม่ได้รับอนุญาต นี่จำคุก 3 ปีหนึ่งนัดก็ 3 ปี แต่ไอ้เด็กนี่จะสู้คดีว่าไอ้นี่ไม่ใช่กระสุน ใช้ยิงไม่ได้ เอาไปบรรจุใหม่ก็ไม่ได้ ก็จะรอดคุกไง ฉลาดนะเนี่ย

เรื่องจิต ดูแล้วสุขภาพจิตเด็กเป็นยังไง?

นพ.วรตม์ : ณ ตอนนี้เราข้อมูลน้อยมากๆ แต่เชื่อว่าคงมีอะไรสักอย่างเป็นปัจจัยกระตุ้น ไม่มีทางที่คนทั่วไปจะเดินไปก่อเหตุที่มีความรุนแรงสูงระดับนี้ เราเชื่อว่ามีอะไรสักอย่าง แต่เรายังบอกไม่ได้แน่ๆ ว่านี่เป็นปัญหาทางโรคจิตเวช หรือปัญหาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง ใครจะบอกได้ ก็คงเป็นประวัติหลังจากนี้เป็นต้นไป ผมว่ามีข่าวหลุดออกมาแล้วเรื่องการรักษา ก็เป็นหน้าที่เจ้าหน้าที่ต่อไป แต่ก็อยากให้มองมุมว่าในแต่ละปี มีคนไข้จิตเวชเด็กและวัยรุ่นมารักษาไม่ต่ำกว่า 2-3 แสนราย คนไทย 2 ล้านจากทั้งหมด

อายุไม่ถึง 15 เรียกเด็ก เลย 15 คือเยาวชน นี่เด็กและเยาวชนรวมกัน?

นพ.วรตม์ : ใช่ครับ ประมาณ 2-3 แสน ที่เราคำนวณไว้คร่าวๆ ซึ่งจิตแพทย์เด็กก็มีปริมาณไม่เพียงพอ อันนี้เราทราบดี แต่เหตุการณ์ครั้งนี้เป็นเหตุการณ์ครั้งแรก ในทุกๆ ปี มีคนรักษาหลักหมื่นหลักแสนรายทุกปี แต่ไม่เคยเกิดเหตุการณ์ขึ้นเลย ถ้าจะเชื่อมว่าโรคจิตเวชเด็กทำให้เกิดเหตุการณ์แบบนี้ก็เชื่อมกันยาก เพราะมันไม่เคยเกิดเหตุการณ์แบบนี้มาก่อน

นพ.วรตม์ : ก็เป็นข้อสังเกตอาจมีอะไรบางอย่าง แต่เรารู้แน่ชัดมั้ย เป็นความบังเอิญหรือตั้งใจเราต้องดูในตัวหลักฐานที่เป็นกล้องวงจรปิด เราไม่รู้ว่าบังเอิญตรงนั้นเป็นกลุ่มผู้หญิงรวมกัน สมมติตรงนั้นมีคอนเสิร์ตที่มีผู้หญิงรวมกันอยู่มาก ก็อาจเป็นไปได้ว่าอาจเป็นเพราะความบังเอิญ

แต่จากข่าวเหมือนเดินผ่านไปแล้วเจาะจงที่จะเป็นผู้หญิง?

พล.ต.ท.เรวัช : เด็กคนนี้ยิงแม่นนะ มันฝึกยิงเลือกเป้าหมายได้ ผู้ชายที่เจ็บ รู้สึกเป็นรปภ.ไปสกัดกั้นมันเลยโดนยิงเฉี่ยว

ถ้า รปภ. ไม่สกัดกั้น ก็อาจจะไม่โดนอาจมีแต่ผู้หญิง?

พล.ต.ท.เรวัช : ผมมองว่ามันอาจไม่ชอบผู้หญิงหรือเปล่า เลยเอามาระบายออก

เป็นไปได้มั้ย เด็กคนนี้อาจมีบาดแผลจากผู้หญิง เราไม่ได้หมายถึงชู้สาว อาจเป็นบุคคลในครอบครัวหรืออะไรก็แล้วแต่ แล้วเขาฝังใจอะไรหรือเปล่าเลยเลือกแสดงออกแบบนี้หรือเปล่า?

นพ.วรตม์ : ภาพมันชัดเจนตรงนี้ ผมคิดว่าบุคลากรนักสุขภาพจิตที่จะเข้าไปซักถาม ต้องหยิบประเด็นเรื่องนี้ไปถามแน่ๆ เพราะมันเป็นข้อมูลสำคัญทางสุขภาพจิต เพราะเหตุการณ์มีผู้บาดเจ็บและเสียชีวิตผู้หญิงทั้งหมด ต้องถามแน่ๆ ว่าเกี่ยวข้องมั้ย แต่เกี่ยวข้องระดับไหน เกี่ยวข้องด้านบวกหรือลบเราตอบไม่ได้เลย อย่างหนองบัวลำภู ทำไมต้องเป็นเด็กทั้งหมด ณ ปัจจุบันนี้ก็ยังตอบไม่ได้ เหมือนกันรอบนี้ เป็นผู้หญิงทั้งหมดแต่แตกต่างกันตรงที่เรามีคนให้ถาม สังคมจะเรียนรู้จากเรื่องนี้ได้ว่าทำไมรอบนี้ถึงเป็นผู้หญิงทั้งหมด

เรื่องนี้ถูกถอดบทเรียนแล้ว จะได้รู้ว่ามันมีเหตุอะไร ถึงทำให้ผู้ก่อเหตุทำแบบนี้?

นพ.วรตม์ : เราพูดถอดบทเรียนตั้งแต่รอบที่แล้ว แต่รอบนี้มีความแตกต่าง ท่านเรวัชก็ดูได้เลยว่ารูปการ รูปแบบ ช่วงอายุ ช่วงวัย สถานที่เกิดเหตุ แตกต่างจากการถอดบทเรียน สิ่งที่อันตรายที่สุดคือรูปแบบกำลังเปลี่ยนแปลงไป และกังวลว่าถ้าเปลี่ยนแปลงไปในรูปแบบที่รุนแรงกว่านี้อีกจะเป็นยังไง

ในเฟซบุ๊กนึงถามคำถามน่าสนใจว่าเป็นไปได้มั้ย เด็กคนนี้อาจฉลาด พอถูกจับก็แกล้งมีอาการแบบนั้นออกมา ดูแล้วเป็นการแสดงหรือเปล่า?

นพ.วรตม์ : 5 วินาทีนั้นผมฟันธงอะไรไม่ได้เลย 5 ถ้าไม่มีอาการจริงก็ต้องนึกถึงไว้เหมือนกัน และมีอาการจริงก็ต้องนึกถึงไว้เหมือนกัน เราไม่ตัดอะไรออกไปเลย

มันละเอียดอ่อนจริงๆ แต่ก็จำเป็นต้องถาม เพราะนี่คือหนึ่งในการถอดบทเรียน จะได้ป้องปรามในอนาคต สิ่งที่สำคัญอีกเรื่องคือเรื่องที่บอกว่าเกี่ยวข้องกับเกม ผมมองว่ามีสองฝ่าย มีทั้งคนบอกว่าอย่าโทษเกม อีกฝ่ายบอกเป็นเพราะเกม สองฝ่ายนี้เขาตีกันอยู่ ก็อยากถามนายแพทย์ที่เกี่ยวข้องโดยตรง?

นพ.วรตม์ : จริงๆ นักวิชาการนักวิจัยก็ยังตีกันเรื่องนี้ ว่าตกลงเกมเป็นต้นเหตุนำไปสู่ความรุนแรง ทำให้คนไม่รุนแรงหกลายเป็นคนรุนแรง หรือคนที่รุนแรงอยู่แล้ว มาเลือกเล่นเกมที่รุนแรง ในแวดวงวิชาการก็หาข้อสรุปนี้ไม่ได้ แต่คนที่ก่อเหตุรุนแรงในสังคมไทย มีหลายคนเหมือนกัน ที่เล่นเกมที่รุนแรง นี่ปฏิเสธไม่ได้ ขณะเดียวกัน มีคนเป็นล้านเล่นเกมรุนแรงและไม่ได้ก่อเหตุรุนแรง ฉะนั้นเลยทำให้บอกได้ยากมากๆ อีกส่วนคือถ้าบอกว่าเป็นผู้ป่วยด้านสุขภาพจิตเวชจริงๆ การเล่นเกมในปัจจุบันสำหรับเด็กยุคใหม่ เกิดขึ้นคู่กับโรคจิตเวชได้บ่อยมากๆ อย่างโรคสมาธิสั้น มีเด็กเล่นเกมอยู่สัก 30-50 เปอร์เซ็นต์ โรคซึมเศร้าสักประมาณ 10 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งเรื่องเกมไม่ได้เป็นตัวชี้ความรุนแรง การที่เราจะกระโดดไปแล้วบอกว่าเกมเป็นต้นเหตุความรุนแรง อันนี้อันตราย เราอาจเพิกเฉยและละเลย ปัจจัยอื่นๆ ไปได้

หมายถึงโทษเกมไว้ก่อน โดยลืมไปว่าอาจมีปัญหาอื่นที่อยู่ใต้พรม?

นพ.วรตม์ : อันนี้มันเห็นง่ายสุดครับ

คนไม่ได้เล่นเกมก็อาจเกิดจากปัญหาอื่น?

นพ.วรตม์ : ครับ อาจจะเกี่ยวหรืออาจไม่เกี่ยว อาจบอกไม่ได้ ณ วันนี้ แต่อย่าด่วนสรุปว่าเป็นเหตุผลเดียวในการเกิดเหตุการณ์นี้ อาจมีเหตุผลอีกมากมาย ที่จะทำให้เกิดขึ้น

ถามกว้างๆ ไม่ได้เกี่ยวกับเคสนี้ ถ้าคนมีพฤติกรรมแบบนี้ได้ อาจมีเรื่องครอบครัวมาเกี่ยวข้องมั้ย?

นพ.วรตม์ : ปัญหาด้านสุขภาพจิตหรือความรุนแรงในปัจจุบัน ทั้งหมดมีครอบครัวเกี่ยวข้อง มากน้อยเท่าไหร่บอกไม่ได้ ปัจจัยที่ทำให้เกิดปัญหาความรุนแรงทางสุขภาพจิต 3 ปัญหาหลักๆ หนึ่งปัจจัยทางชีวภาพ กายภาพ สองปัจจัยด้านสุขภาพจิต สามปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม สามปัจจัยนี้แต่ละคนอาจมีน้ำหนักไม่เท่ากัน บางครอบครัวดูรักกันมาก แต่เด็กมีปัญหาทางจิตสุดๆ เลย อาจเป็นปัญหาที่หนักทางกายภาพ บางครอบครัวปัญหาทางกายภาพไม่มีเลย แต่ครอบครัวรุนแรงสุดๆ พัฒนาอาจกลายเป็นเด็กที่รุนแรง กลายเป็นปัญหาครอบครัว ฉะนั้นน้ำหนักในครอบครัวไม่เท่ากันครับ

หมอจะบอกว่าเลี้ยงลูกมาสองคนอาจไม่เหมือนกัน?

นพ.วรตม์ : ต่อให้เป็นฝาแฝดเหมือนกัน อาจไม่เหมือนกันก็ได้ครับ มีปัจจัยมากมายที่จะส่งผลให้คนๆ นึงก่อเหตุแบบนึง แต่ถ้าเราเลือกโทษ สมมติวันนี้ไม่โทษเกม โทษปัญหาทางจิตเวช เราต้องดูด้วย ผมเข้าใจความโกรธแค้นหรือหงุดหงิดของสังคมไทย ที่ต้องมีคนรับผิดในเรื่องนี้สักอย่างนึง ถ้าเราโทษสิ่งนั้นไป โทษจิตเวช อยากให้มองมุมกว้างว่าปัญหาจะตามมาหรือเปล่า ถ้าโทษว่าจิตเวชทำให้คนไปยิงคนอื่น วันหนึ่งอนาคตเขาอาจไม่รักษาหรือเปล่า เขาอาจป่วยหนักรุนแรงแล้วคิดว่าเดี๋ยวถูกล้อนะฉันจะเอาไปปืนไปยิงใครหรือเปล่าและทำให้การเข้าสู่การรักษาน้อยลง อันนั้นน่ากลัวมากๆ ทำให้เกิดเหตุการณ์ซ้ำแล้วซ้ำอีก

เกมเกี่ยวหรือไม่เกี่ยว?

นพ.วรตม์ : ตอบไม่ได้ครับ ในแวดวงวิจัยก็ยังตอบไม่ได้ครับ

นพ.วรตม์ : ก็เป็นไปได้ คนเราเลียนแบบจากสื่อและเรียนรู้ อย่างผมไม่รู้จักแบลงค์กันเลย วันนึงผมอาจเรียนรู้วิธีการใช้แบลงค์กันจากสื่อก็เป็นไปได้เหมือนกัน

เรื่องข้อกฎหมาย บางคนมองว่าไม่ได้ยุติธรรมสำหรับคนตาย แก้วมองยังไง?

ทนายแก้ว : เบื้องต้นต้องดูการกระทำของเด็กก่อน เด็กยังเป็นผ้าขาว เจตนารมณ์กฎหมายเด็กอยากเยียวยาแก้ไขให้เด็กกลับตัวกลับใจ กฎหมายอาญามาตรา 74 ได้มีการวางหลักไว้ชัดเจน ว่าเด็กอายุ 15-15 มีกระทำความผิด มีความผิดครับ แต่ไม่ต้องรับโทษ โดยศาลท่านกำหนดมาตรการ ไม่ว่าจะตักเตือน หรือส่งไปสถานพินิจ การภาคทัณฑ์ก็เป็นดุลยพินิจของศาล แต่ส่วนความเสียหายตรงนี้ บิดามารดาผู้ปกครองก็ต้องเข้ามาเยียวยา ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ที่พี่หนุ่มถามคุณหมอกรณีเกมหรือไม่เกม ป่วยหรือไม่ป่วย แต่กรอบกฎหมายวางไว้ชัดเจน ในมาตรา 65 ว่าดูตรงไหน ดูขณะกระทำความผิดว่าเขาเข้าใจหรือไม่ว่ากรณีที่ทำลงไปเป็นการฆ่าคนหรือเปล่า กรณีที่น้องคนนี้เปลี่ยนชุด ตระเตรียมเอาอุปกรณ์มาและยิงออกไป ถ้าน้องเขาเข้าใจถึงการกระทำนั้นก็ถือว่าน้องเขากระทำความผิดฐานฆ่าคนตาย นี่พูดตามหลักวิชาการก่อน แต่กรณีนี้กฎหมายเด็กพยายามฟื้นฟู ไม่ได้มองว่าเด็กมีกมลสันดานเป็นคนไม่ดี สามารถปรับปรุงแก้ไขได้ แต่กรณีนี้เข้าใจว่าหลายท่านอาจกังวลว่าศาลพิจารณาพูดง่ายๆ คือลงโทษน้อยเกินไป เรื่องนี้ก้าวล่วงไม่ได้ เพราะกฎหมายวางกรอบไว้แบบนี้ มีความผิดแต่ไม่ต้องรับโทษ แล้วส่งไปสถานพินิจ ในการควบคุมเด็กต้องห้ามเกินอายุ 18 ปี เด็กอยู่กี่ปีก็ตาม แต่ห้ามเกิน 18 ก็เป็นมาตรการที่กฎหมายพยายามเยียวยาดีที่สุด

ทนายแก้ว : ประเทศส่วนใหญ่ก็เป็นแบบนี้ ส่วนใหญ่พยายามเยียวยา แต่ไปเน้นเรื่องเยียวยาทางแพ่งซะมากกว่า ที่พ่อแม่บิดามารดาต้องเข้ามาดูแล และกฎหมายอีกฉบับพระราชบัญญัติคุ้มครองเด็ก กรณีพ่อแม่ปล่อยปละละเลย ไม่ดูแล พ่อแม่ก็มีความผิด มีโทษจำคุกเหมือนกัน

เท่าที่มีข้อมูลมา คุณพ่อคุณแม่น้อง บอกว่าไม่เคยรู้เรื่องเลยว่าลูกสะสมกระสุนปืน?

ทนายแก้ว : จะอ้างไม่ได้เพราะอยู่บ้านเดียวกัน อยู่ในอาณัติตัวเอง จะอ้างว่าไม่รู้ ไม่ได้ กรณีนี้เข้าใจว่าถ้าพนักงานสอบสวนจะดำเนินคดีกับพ่อแม่ก็ต้องดำเนินคดีตามพระราชบัญญัติคุ้มครองเด็กมาตรา 26(3) สามารถดำเนินคดีกับพ่อแม่เด็กได้